update 15/4/24
Maarten Sprenger geeft workshops ‘Omgaan met online informatie’ voor scholen, instellingen en bibliotheken (sinds 2010). Ook publiceerde hij twee Slim Zoeken-boeken voor 8-14 jaar: Hoe ga je om met online informatie voor school?
Op dit moment werken we aan een derde uitgave van Slim Zoeken, Slim3 online, in twee gratis versies. Eén voor 8-14 jaar en één voor 15+. De beta-versies zijn hier te vinden:
slimzoeken.nu/online (15+)
slimzoeken.nu/po23 (8-14)
NB Dit zijn test-versies, graag ‘intern’ houden en svp niet posten op social media.
Er komt ook een apart deel voor iedereen die les geeft. Nu nog te vinden via Docentinformatie (in Handleiding/FAQ.) Later als apart subdomein.
In de lijstjes en lessen met aanwijzingen over zoeken op internet staan vaak dit soort tips:
“Je moet wel de juiste zoekwoorden gebruiken”, “Zoek naar de datum en de bronnen van de bron”, of “Controleer altijd de betrouwbaarheid”.
Hoe je dat dan precies moet doen staat er vaak niet bij. Toch is dat het juist waar het om draait: verduidelijken wat je wilt weten, onderzoeken hoe je zoekt, en leren hoe je de kwaliteit van online bronnen kunt beoordelen. Juist ook binnen de nieuwe concept-Kerndoelen voor Digitale Geletterdheid en Nederlands voor het PO/onderbouw VO van het SLO.
Daarnaast verdient het samen bepalen en bespreken van 'vertrouwde bronnen` meer aandacht tegenover de overkill aan nepnieuws en de eindeloos gekopieerde lijstjes met tips daar tegen. Welke bronnen zijn je basis? En hoe gebruik je online bronnen precies? En welke rol kan generatieve AI spelen? Slim3 geeft oplossingen en voorbeelden om mee aan het werk te gaan. Voor leerling en leraar.
Hoe je bronnen op hun waarde kunt inschatten - Elk zoekresultaat dat je te zien krijgt is een fragment van een groter geheel. Via de Webcheck, een stappenplan om te leren zoeken naar makers en doelen van websites, krijg je zicht op waar dat fragment deel van uit maakt. Reispromotie, overheid, webshop, en goeie wiki of een vage wiki, het kan allemaal. Wat kan waardevol zijn en wat kan je beter meteen links laten liggen?
Hoe je een zoekmachine kunt besturen - Het opbouwen en weer aanpassen van een zoekopdracht doe je zleden in één keer, maar beter in een paar stappen. Via het stappenplan van de Zoekroutine, leer je hoe je aan “de juiste zoekwoorden” komt, wat het belang is van herformuleren en waarom scannen bij zoeken zo’n belangrijke leesstrategie is. En in iets andere vorm geldt dit ook voor het schrijven prompts bij een chatbot (maar daarover later meer.)
Achtergrondinformatie staat verzameld onder 3. Onderwerpen, moeilijke woorden worden uitgelegd in de 4. Begrippenlijst en er is een 5. Handleiding/FAQ. Bij de meeste items van de Onderwerpen staan externe links naar primaire bronnen en/of aanvullende materialen en informatie vermeld. Suggesties welkom.
Ook lijken technologische ontwikkelingen (zoals werken met chatbots) het online zoeken makkelijker te maken. Maar hoe werkt dat precies en wanneer moet je daarmee beginnen? Met Slim3 leggen zowel leerlingen, studenten als docenten een grondige basis voor het zoeken naar bruikbare informatie voor school, opleiding of werk.
Slim Zoeken 3 is opgezet…
Slim Zoeken legt de basis voor het zoeken naar, en gebruiken van, relevante online kwaliteitsinformatie voor school, opleiding en werk. Op termijn worden nog ondersteunende cartoons, video’s, flashcards en quizzen toegevoegd. Ook staan er twee nieuwe Slim Zoeken publicaties in de planning: een versie voor docenten en een 8-14-PABO uitgave.
Slim 3 Support-model slimzoeken.nu/slim3support
Graag publiceren we ‘best practices’ van het gebruik van Slim Zoeken.
Met vriendelijke groet,
Maarten Sprenger
Meer informatie: mail AT slimzoeken.nu - ook voor feedback. Dank!
Slim zoeken wordt gemaakt door Maarten Sprenger i.s.m. Studio Takken en Anna Pillar